Artykuł przeczytano: 14562 razy.
HISTORIA RASY
Spaniele są rasą należąca do najstarszych, a modele i rysunki psów przypominających je wyglądem sięgają zamierzchłej przeszłości. Prototyp spaniela spotykamy w rzeźbie z czasów Filipa II Macedońskiego, ojca Aleksandra Macedońskiego. Psy o zbliżonym wyglądzie miały być znane także w Kartaginie.
Zarówno pochodzenie spanieli jak i samo nazewnictwo nie są jednak w pełni wyjaśnione. Zdaniem niektórych nazwa "spaniel" wywodzi się od słowa "Hispaniola" lub raczej, częściej używanego hiszpańskiego albo starofrancuskiego słowa "E'spagnol" ,co miałoby wskazywać na jego hiszpańskie pochodzenie. Inni badacze łącza spaniele z kartagińskim wyrazem "Span" oznaczającym w tym języku królika, a jeszcze inni wywodzą ich nazwę od słowa "Espana", oznaczającego w narzeczu staro-irlandzkim krzaki lub żywopłot. Kynolog niemiecki Rudolf Löns wyprowadza natomiast nazwę od niemieckiego wyrazu "Spannen" i łączy ją z pozostającym w napięciu przy pracy psem. Istnieją także hipotezy według których przodków spanieli należy poszukiwać we Francji lub Holandii ("Epagnell", "Kooiker").
Ze źródeł historycznych wiadomo jedynie, że w VII i VIII wieku istniały w Hiszpanii psy długowłose o zwisających uszach, używane do polowania, sprowadzone prawdopodobnie w okresie wypraw krzyżowych. Bezpośrednie jednak poszukiwania w Hiszpanii nie dały rezultatu. Według Beekmana żadne opisy nie podają wyglądu ani umaszczenia tych psów. Musiały zatem stosunkowo krótko przebywać w tym kraju i wyginęły, bądź zostały wywiezione. Hiszpanie określają spaniele jako "Pero ingles", a udokumentowane zapiski historyczne wskazują na istnienie ich w Anglii już w VIII wieku.
Wzmianki o psach używanych do łowów z sokołami znajdują się w dziele "Lex Bajuvariorum" z początku VIII wieku oraz w ustanowionych przez księcia Howella Dda i zachowanych przepisach polowań w Walii z roku 948. Jedne z pierwszych zapisków o spanielach w Anglii spotkać możemy w dziełach z XIV wieku Gastona de Foix(Phebus) pt. "Livre de chasse" oraz Chaucera pt. "Wif of Bethe's Proloque". Powołuje się na nie Shakespeare: Herrick w wypowiadanych słowach wspomina o sportowych predyspozycjach zmarłego ulubieńca spaniela Tracie.
W roku 1677 zostaje opublikowana książka Nicholasa Cox pt."The Genteleman's Recreation", uważana za pierwszą publikację w zakresie sportów i gier sportowych w Anglii, a której autor m.in. pisze: "...nie trzeba nikogo, przekonywać jak ważny jest dla tych, którzy gustują w szlachetnych formach wypoczynku i sportach na świeżym powietrzu, spaniel aportujący ptactwo i wynajdujący wiele sposobów, by pomóc sokołom oraz jastrzębiom..."
Istnieje domniemanie, że Nicholas Cox zaczerpnął swoja wiedzę z wydanych wcześniej książek: Julii Berners "Boke of St. Albans", opublikowanej w 1486 roku, Dr Johannesa Caius'a "De canibus Britannicus" z roku 1570 (przetłumaczonej później przez Abrahama Fleminga w 1576 roku na język angielski: "Treatise of English Dogges") oraz Gervase Markham'a, który w roku 1621 opisał dwa rodzaje spanieli - według stosowanego wówczas podziału tj. lądowego i wodnego. Ogólny opis ówczesnego spaniela lądowego przypomina nieco współczesnego małego i wesołego cockera; "...właściwego wzrostu raczej mały niż duży, zwinny i o odważnym usposobieniu. Psy tej rasy powinny być silne, o ruchliwych kończynach, nozdrzach i ogonie, którym machają bez zmęczenia..." Z dalszych określeń wynika, że autor dał również wiarę istniejącym wówczas przesądom pisząc: "...z kilku powodów powinno się obciąć spanielowi ogon, gdy jest jeszcze szczenięciem. Po pierwsze dlatego, by uchronić go od robaków po drugie, jeżeli ogona się nie utnie, pies niezbyt chętnie będzie płoszył zwierzynę z legowiska i wreszcie po trzecie - pies z obciętym ogonem wygląda znacznie ładniej...") Również żyjący w latach 1675-1742 poeta Somerville przedstawia w swoich wierszach wizerunek własnych spanieli.
W owych czasach spaniele dzielono wyłącznie pod kątem ich przydatności do określonych celów, nie przywiązując zupełnie wagi do ich cech fizycznych. Określano więc je jako "psy na przepiórki", "psy na bażanty" itp. Jedyny określony podział spanieli obowiązujący w XVIII wieku -tj. na lądowe i wodne - wprowadzony został przez wspomnianego wyżej Caius'a. Później zaczęto nazywać spaniela lądowego polowym -(field spaniel), chociaż pierwotne określenie bardziej odpowiadało zarówno jego charakterowi płochacza jak i wykorzystywaniu w ogrodzie i innych ostojach zwierzyny. Pod koniec XVIII wieku wprowadza się już podział spanieli na trzy grupy: Springer Spaniel Angielski, cocker spaniele i water spaniela-( spaniela wodnego) Dwie pierwsze grupy powstają w drodze podziału spaniela lądowego na odmianę większą (springer), przeznaczoną do wypłaszania zwierzyny przy łowach z sokołami oraz mniejszą (cocking, woodock i wreszcie cocker), przeznaczoną wówczas do polowania na ptactwo przy użyciu sieci.
Około roku 1800 książę Marlborough hodował czerwono-białe spaniele o znacznie krótszej kufie niż dzisiejsze cocker spaniele angielskie, a zbliżone nieco do typu Blenheim'a. Psy te o trochę cięższej budowie, określane wówczas także nazwą cockerów, stały się protoplastami dzisiejszych Sussex spanieli. Do roku 1840 dominował w Anglii typ spaniela, który ograniczał się do wypłaszania ptactwa i innej zwierzyny z zarośli. Dopiero zmiana zasad polowania spowodowana wprowadzeniem broni palnej postawiła odmienne wymogi spanielom- dążono do aportowania wypłoszonej uprzednio i zastrzelonej zwierzyny.
Na przestrzeni XIX i XX wieku dokonała się ostra selekcja w wyniku której powstały liczne odmiany spanieli o odrębnych wzorcach. Powstały w roku 1885 Spaniel Club Anglii uznał różnorodność tych odmian, noszących nazwy przeważnie od miejscowości, gdzie je wyhodowano np. Sussex Spaniel czy Clumber Spaniel. W 1889 roku rozpoczyna swoją działalność Sporting Spaniel Club zajmujący się spanielami od strony ich przydatności użytkowej, a więc przede wszystkim pogłębieniem wrodzonych uzdolnień płochacza i aportera. Śledząc zapiski historyczne i malowidła dotyczące prototypów dzisiejszych spanieli można dopiero w pełni docenić wysiłek hodowców angielskich, którzy potrafili na jego bazie wyhodować szereg odrębnych ras, i dlatego za ojczyznę spanieli uważana jest obecnie Anglia. Tam je hodowano, doprowadzając do doskonałości tak pod względem piękna kształtów, jak i użytkowej.
· Na 914 rok datuje się najstarszy zapis, w którym użyto słowo „spaniel”
· W 1859 roku po raz pierwszy użyto nazwy „cocker” w odniesieniu do psów pokazywanych na wystawie w Birmingham
· W roku 1879, ze skojarzenia psa Franka i suki Betty ( 1850, hodowca: Burdett ), urodził się czarny OBO należący do Jamesa Farrowa. Pies ten uznawany jest za protoplastę rasy, a od jego imienia pochodzi przydomek hodowli J.Farrowa
· W 1892 roku dokonano podziału na cockery i springery. Do tego czasu cocker spaniele wystawiano jako spaniele polowe.
· Rejestrację pierwszych cocker spanieli angielskich w księgach Brytyjskiego Kennel Clubu datuje się na rok 1893.
· Pierwszy wzorzec rasy powstał w 1902 roku. W tym samym roku założony został również pierwszy klub rasy.
· Rok 1924 to początek udokumentowanej historii hodowli cocker spanieli angielskich w Polsce.
· We wrześniu 1946 roku, w 53 lata po Brytyjskim Kennel Clubie, American Kennel Club uznał cocker spaniela angielskiego za samodzielną rasę.
· Kolor sobolowy po Europejskim Kongresie Spaniela w Nothingham w 1993 roku został oficjalnie uznany
Zakaz kopiowania, rozpowszechniania części lub całości bez zgody redakcji wortalu SPANIELE.WORTALE.NET.
Komentarzy do artykułu: 5.
komentarze:
| 2009-11-02 19:22 |
doda |
Najbardziej lubie cocery są wyśmienite i dziargotne szczekają na ludzi. |
| 2009-09-13 19:29 |
ANNA |
cocery są bardzo sypatyczne i wesołe. |
| 2009-09-13 19:27 |
ANNA |
Spaniele to psy miłe wierne kochane. |
| 2009-01-21 17:16 |
ANIA |
| FAJNE są cocer spaniele angielskie . |
| 2009-01-21 17:13 |
ANIA |
| PRZYWIĄZANY DO Właśćiciela,wrażliwy,pełen temperamentu,inteligęntny towarzysz,czujny, ale nie agresywny. |
|
